1. Muốn chung sống phải đồng thuận

Làm sao để một nước theo Phật giáo lại ngồi chung với một nước theo Thiên chúa trong cùng một thứ Liên hợp quốc?

Khác xa nhau nhưng thực ra cũng có những cái nhất trí được. Ngoài cái nhất trí ấy để cùng làm việc trong khuôn khổ, ai khác như thế nào mặc kệ, OK tuốt.

Như thế gọi là nguyên tắc đồng thuận.

Cái này Cánh Buồm để dạy trẻ con lớp Một, nhưng cũng là để dạy Cô giáo dạy lớp Một, và Bố mẹ của học sinh lớp Một ấy.

2. Tật xấu thì nhiều, cái tốt đẹp có được bao nhiêu?

Thử soi mình, có bao nhiêu là cái tốt đẹp đáng khoe? Chả nhiều.

Người khác chắc cũng thế thôi.

Trong một nhúm người, giá trị sống – nhân sinh quan khác nhau thì phần vênh lại càng lớn.

Thế thì làm sao để chung sống cho tốt đẹp? Tuyệt nhiên không phải là ngồi đếm cái xấu xa của kẻ khác. Phải nhìn vào cái tốt đẹp, tin tưởng vào cái thiên lương ít ỏi để mà tiếp tục cùng nhau làm gì đấy chứ?

3. “Khen thưởng cái tốt đẹp, cái tốt đẹp sẽ lặp lại”

Đấy là câu cửa miệng của những nhà quản lí giỏi, cũng là của những bậc cha mẹ thành công. Và cũng nên là phương châm để sống với nhau.

Câu răn dạy ngược lại là “không nên khen thưởng người tìm lỗi giỏi”, bởi nó chỉ khuyến khích không khí bới móc, sinh ra đề phòng, và cả gian dối nữa.

Cuộc sống càng bức bối bí bách, cái đẹp cái tử tế càng ít ỏi. Lại càng cần phải trân trọng những cái tốt đẹp còn sót lại. Và tìm cách nhân nó lên.

Mầm tốt đẹp cần phải nâng niu

Các cụ nhà ta dạy “dĩ hòa vi quý”. Cần vận dụng đúng chỗ. Tôi cho là cần hạn chế dùng nơi làm việc. Công việc chỉ tiến lên khi biết vượt qua trở ngại, phát triển năng lực giải quyết vấn đề, chứ không phải làm xong rồi khen nhau để “cả nhà đều vui”.

Lời khen rất ru tai, vì thế ai cũng thích cả. Lời chê thường nghịch nhĩ, có mấy người nghe được đâu? Cho nên cái việc nghe phê bình cần phải luyện.

Luyện bằng cách nào? Tạo thói quen.

Văn hóa Lean có dạy: tin xấu nói trước. Có nghĩa là mỗi khi báo cáo, phải chỉ ra tin xấu trước, để nhận định thật rõ vấn đề, từ đó có phương án đối phó và phòng ngừa.

Phương pháp làm việc Scrum xếp phê bình vào quy trình. Trong phiên họp định kì Rà soát-Cải tiến (Retrospective), nhóm làm việc hỏi nhau: Việc nào có cách làm chưa tốt? Cải tiến thế nào?

Bằng cách tạo lập thói quen nghe tin xấu, phản ứng một cách có hệ thống với tin xấu, thì cũng sẽ dễ tiếp thu những phê bình, để tự chỉnh mình cho mỗi ngày một tốt lên.

Nếu làm việc cùng nhau, mà chỉ có khen nhau hết ngày này qua tháng khác, chắc là đồng nghiệp “đểu”. Một nhà văn nổi tiếng từng có câu trứ danh: “Nó thích khen, tao khen cho nó chết”.

Cần hết sức cẩn thận với môi trường chỉ rặt những lời khen.

Hôm qua, cô nhà báo xinh đẹp và tốt tính của tờ báo nội bộ thuộc loại thâm niên nhất bị mình gọi là “nhà báo lão thành” đã nhảy dựng lên đòi cam kết từ giờ không được dùng từ “lão”, nếu không từ đây đừng có chơi bời gì nữa. Cũng biết cô ấy đang sợ cái từ nhạy cảm ấy cỡ nào, nên thôi chả đùa thêm nữa, đành phải hứa chứ biết làm sao. 🙂

Dạo mới tập tọe làm quản lí, mình hay áp đặt tiêu chuẩn cao lên công việc của đồng nghiệp. Mình nghĩ mình làm được thì mọi người cũng phải làm được. Quả là hết sức ngu ngốc.

Cầu tiến hơn cầu toàn. 

Sách này chưa đọc, không biết bên trong có gì 🙂

SECI bắt đầu với bước đầu tiên: Xã hội hóa. Trong đó, tri thức ẩn được truyền giao từ người này sang người nọ. Việc này có thể thực hiện như thế nào? Nonaka nhắc tới từ khóa apprenticeship.

Thầy dạy kinh tế nói rất ngắn gọn: đồng tiền đứng im không sinh lợi, phải để nó quay vòng. Tri thức cũng vậy, phải để nó lưu chuyển liên tục. Thế nên mới sinh ra SECI: tạo dòng chảy cho tri thức để sáng tạo 🙂

Theo I.Nonaka, tri thức trong công ty tồn tại dưới dạng: ẩn (tacit knowledge) và hiện (explicit knowledge). Nếu ví toàn bộ tri thức của tổ chức như  một tảng băng trôi, thì phần thể hiện dưới dạng nhìn thấy được (văn bản, media) chỉ như phần nổi của tảng băng chìm. Phần lớn tri thức ẩn tàng trong từng cá nhân dưới dạng kĩ năng, know-how, kinh nghiệm. Những chuyên gia (theo nghĩa rộng: tức là tinh thông lĩnh vực gì đó, chứ không chỉ qua đào tạo hay bằng cấp[1]) giàu trải nghiệm trong ngành có thể đưa ra những quyết định nhanh chóng chính xác và khả năng thực hành thành thục đáng ngạc nhiên. Làm sao để phát huy, lan tỏa các tri thức này để làm giàu thêm tri thức cho tổ chức là một vấn đề rất hệ trọng đối với tổ chức.

Bác Tổng: Constructivism là gì?

Tấn:  là lí thuyết về việc học, hay là lí thuyết về cách học

Có nhiều lí thuyết về việc học không?

Có nhiều, behaviorism, construcitivsm, đủ các kiểu ism luôn.

Thế học tập qua trải nghiệm có phải là cách học không?

Có là cách học.

Nó có phải là constructivism không?

Có.

Thế vậy Constructivism là lí thuyết về cách học hay là cách học?

Nó là lí thuyết về cách học, còn có nhiều cách học cụ thể đi theo lí thuyết đó. Nó là instance của một thứ abstract.

Thế định nghĩa của constructivism là gì?

Định nghĩa của em là “học tập là sự tự kiến tạo tri thức thông qua sự trải nghiệm và tương tác giữa kinh nghiệm với các ý tưởng bên trong và bên ngoài của cá nhân”?

Có định nghĩa khác không?

Có rất nhiều.

Nó như thế nào? 

Em có thể tra Google, ra một đống. Nhưng em đang nói cái constructivism của em. Cái này cũng cần trải nghiệm.

Sao ông không nói trắng ra luôn?

Bạn bác Tổng: ông có slide định nghĩa không?

Không, em không chơi kiểu đó. Em đi tìm nghĩa, không trích định nghĩa.

OK, fine. 

Constructivist Instruction và Direct Instruction là hai mẫu hình (paradigm) tư duy giáo dục. Dĩ nhiên là DI ra đời trước, tồn tại hàng nghìn năm. CI ra đời sau không phải để phủ nhận, đập bỏ, mà là bổ khuyết cho phần DI đã tỏ ra yếu kém trong giải quyết các vấn đề giáo dục.

Trong chừng mực các phương pháp, kĩ thuật giảng dạy, CI cung cấp các công cụ mới để nâng cao chất lượng giảng dạy, “năng suất” học tập – những cái mà DI chưa có vì điều kiện khoa học giáo dục chưa cho phép.

Đứng riêng ở cả hai mẫu hình, đòi hỏi người làm giáo dục phải làm tới nơi tới chốn, không được nửa vời thì mới mong có được kết quả. Một người không có năng lực cao khi sử dụng công cụ thuộc CI không đảm bảo sẽ có hiệu quả tốt hơn việc sử dụng các công cụ “cổ truyền”. Câu chuyện giống như chuyện so sánh bắn súng và bắn cung: rõ là ở hai thế hệ kĩ thuật khác nhau, nhưng vẫn cứ phải là người bắn thạo thì mới trúng đích được.

Nhảy ra khỏi sự cuồng nhiệt đến mức rồ dại khi đề cao CI hoặc DI như là chân lí tuyệt đối, ta thấy truyền thống và tân thời có thể đứng cạnh nhau mà không triệt tiêu nhau. Thay vì cứ phải chọn lấy một, ta chọn cả hai thì sao? Khi ấy ta có Smart Instruction https://dk-apotek.com. Mọi học thuyết và kĩ thuật trong giáo dục, chẳng qua là công cụ để đi đến một mục tiêu nào đó. Không cứ nhất thiết phải cực đoan.