Mấy tuần trước ông bác đáng yêu của mình có khoe “một bài viết rất hay” trên Vietnamnet của một ông tiến sĩ người Việt “nổi danh khắp năm châu”. Đã đọc, và thấy hay thật (nó đây: Tiền ơi, xin chào mi…. ).
“Tôi vẫn yêu tiền. Dù nó mang đến hạnh phúc hay đau khổ, đồng tiền vẫn là người vợ, người tình và người bạn tuyệt vời. Nhưng tôi cũng không bao giờ quên những phúc lộc không cần có tiền, không cần mua hay thâu tóm. “
*
Mấy hôm sau đọc “Những nghịch lí của thời gian” của một ông tiến sĩ khác, cũng nổi danh cả nước, lại thấy nói về tiền, nhưng là mối quan hệ với thời gian:
“Thời gian chúng ta có là tiền bạc chúng ta không có (Ilia và Petrov). Nhận xét trên không biết hóm hỉnh đến đâu, nhưng thật sự an ủi lòng người: cuối cùng thì chúng ta ai cũng có được một cái gì đó – chí ít là thời gian. Thời gian không sở hữu được, nhưng ai cũng có. Cái dễ sở hữu hơn là tiền bạc thì ngược lại – nhiều người không có.”
**
Vài bữa nay cứ lúc nào rảnh lại nghĩ không tiền thì là thời gian. Nhưng không phải nghĩ kiểu hai ông tiến sĩ kia, vì thân mình chả có cả tiền lẫn thời gian. Nên vẫn chưa thể “Tiền ơi chào mi…”, lại cũng không thể ngồi thảnh thơi cả buổi đọc sách uống cà phê tự nhủ”ta – một triệu phú thời gian”. Cũng chỉ tại cái anh “cơm áo gạo tiền”!!!
***
Chợt nhớ đến bộ phim mà mình rất thích: “The Pursuit of Happiness” có nam tài tử Will Smith đóng. Mình đoán tựa đề phim lấy cảm hứng từ một câu trong Tuyên ngôn độc lập của Mĩ, đã từng được Bác Hồ nhắc lại trong tuyên ngôn độc lập nước Ta: “ai cũng có quyền mưu cầu hạnh phúc”.
“We hold these truths to be self-evident, that all men are created equal, that they are endowed by their Creator with certain unalienable Rights, that among these are Life, Liberty and the pursuit of Happiness.”
Thường thì cái gọi là “hạnh phúc” rất khó nắm bắt: định nghĩa mơ hồ, quan niệm khác biệt mỗi người mỗi khác, có rồi lại mất, tưởng có hóa không. Nhưng ai cũng muốn có nó, và xã hội (theo nghĩa rộng) tốt là phải để người dân thực hiện cái quyền cơ bản là mưu cầu hạnh phúc.
Nói là “mưu cầu” tức là để đạt được hạnh phúc chả phải dễ dàng gì. Có lúc phải ứa nước mắt ra mới biết mình hạnh phúc. Có cái hạnh phúc phải đánh đổi bằng những ngày dài thâu đêm, quên ăn mất ngủ. Có cả cái hạnh phúc phải đánh đổi bằng máu. Và có vẻ như người ta chỉ hạnh phúc thật sự khi người ta mưu cầu, chứ chẳng thể nào có thứ hạnh phúc thật sự từ trên trời giáng xuống, từ bề trên ban phát hay từ sự thông minh đột xuất có thể giật lấy hạnh phúc trong tức thì.
