Thời gian qua có nhiều người hỏi tôi về việc học Scrum và thi các chứng chỉ liên quan đến nó. Dưới đây là tổng hợp các bước mà một người học Scrum có thể tham khảo để nhanh chóng đạt được khả năng ứng dụng Scrum vào công việc của mình. Tôi tạm gọi nó là “Lộ trình Scrum”. “Scrum works for idiots” (Schwaber), bạn có thể bắt đầu ngay lộ trình này.

Road a head

1. Tìm hiểu Scrum là gì

Bạn có thể bắt đầu rất nhanh với các cắt nghĩa ngắn gọn trên một trang giấy với bài viết “What is Scrum?“, hoặc bài viết “Scrum là gì?“, để có được cảm giác về Scrum và rất nhiều câu hỏi.

2. Đọc kĩ và hiểu cặn kẽ các tài liệu nhập môn

Việc đọc và hiểu Scrum sẽ giúp ta nắm được các vấn đề cốt lõi và sớm tránh được các lỗi thường gặp không đáng có. Tuy nhiên, làm Scrum bạn không cần đọc quá nhiều. Hiện nay có hai tài liệu nhập môn quan trọng được dùng cho hầu hết các khóa đào tạo cơ bản về Scrum. Đó là “Scrum Guide” do chính tác giả Scrum cập nhật liên tục – đây là tài liệu chính quy về các thuật ngữ trong Scrum; và Scrum Primer với các hướng dẫn thực hành chi tiết hơn. Cả hai tài liệu này đã được Việt hóa. Bạn có thể tải về và đọc theo các liên kết dưới đây:

Một cuốn sách khác với rất nhiều chi tiết về hướng dẫn thực hành cũng đã được HanoiScrum biên dịch, cuốn “Scrum và XP từ những chiến hào”, bạn có thể đọc nhanh để tìm kiếm các phương pháp thực hành tốt khi áp dụng Scrum.

Trong quá trình tự đọc, bạn có thể cần dùng Google rất nhiều để tìm hiểu thêm về các câu hỏi chưa được trả lời. Bên cạnh đó, bạn có thể tham khảo nhiều bài viết hướng dẫn, kinh nghiệm quý trên các trang “chính thống” về Scrum như www.scrumalliange.org hay www.agilealliance.org. Hanoi Scrum (www.hanoiscrum.net) đang có nhiều nỗ lực Việt hóa các tài liệu học tập agile và Scrum, sẽ là nguồn dữ liệu quan trọng cho người học.

Nếu đọc xong các cuốn sách này, khí thế hừng hực và muốn bắt tay ngay vào thực hành thì .. cứ làm luôn! Scrum cho phép bạn học hỏi và tiến bộ qua thực tiễn công việc (empirical) hơn là qua sách vở. Vì thế học Scrum qua công việc là cách làm … rất scrum :). Đừng chờ đợi đến lúc hiểu hết về Scrum mới bắt tay vào làm, điều đó là không thực sự cần thiết.

3. Tham gia một khóa học chính quy về Scrum, thi và trở thành thành viên của cộng đồng

Kiểm tra các khóa học trên Hiệp hội chính thức của cộng đồng sử dụng Scrum: http://www.scrumalliance.org/pages/scrum_certification hoặc http://courses.scrum.org/. Các khóa học này thường là đắt đỏ (trên USD700), và vì vậy bạn nên đặt mục tiêu rõ ràng trước khi quyết định trả tiền.

Ở Việt Nam, bạn có thể tìm học tại Tp. Hồ Chí Minh và Hà Nội.

Bên cạnh các khóa học chính quy trên, hiện nay nhóm Hanoi Scrum có tổ chức khóa học ngắn “Scrum Foundation” cho người mới bắt đầu. Bạn có thể đăng kí để học, miễn phí và chất lượng không quá tồi 😉

Ngay cả khi bạn đã thực hành Scrum một thời gian, việc tham gia các khóa học này vẫn mang lại nhiều giá trị. Bạn có cơ hội chuẩn hóa lại các hiểu biết của mình, đối chiếu và so sánh với những đồng nghiệp ở nơi khác, và học từ họ những kinh nghiệm quý báu. Qua các khóa học này, bạn cũng có thể thiết lập các mối quan hệ bằng hữu lâu dài và có giá trị.

4. Thực hành Scrum và chia sẻ với Scrum Buddies trong phạm vi địa phương hoặc toàn cầu

Nhiều người cho rằng, học thông qua cộng đồng là cách học tốt nhất, thực tế nhất; đặc biệt là cho người đang đi làm.

Nếu bạn đã học ít nhất một khóa học chính thức của ScrumAlliance.org thì bạn sẽ là thành viên của Hiệp hội này của cộng đồng, có tài khoản trên trang web và sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm với đồng nghiệp toàn cầu.

Tại Việt Nam, có hai nhóm tích cực với nhiều hoạt động (hằng tháng, thường niên) ở Tp. HCM (www.agilevietnam.org), và Hà Nội (www.hanoiscrum.net). Thông qua các nhóm thảo luận trên Facebook (/hanoiscrum; /agilevietnam), LinkedIn, và các sự kiện offline hằng tháng, bạn có cơ hội gặp gỡ, chia sẻ và trao đổi cùng nhiều người trong ngành phần mềm (CEO, PM, Developer, Tester, Scrum Master, Sinh Viên v.v.). Tại HCM bạn sẽ có cơ hội diện kiến Ken Schwaber qua Skype. Ông đã thực hiện một số buổi nói chuyện đầu tiên trong các sự kiện hằng tháng của Agile forum Vietnam, và sẽ tiếp tục có các hoạt động cộng tác tiếp theo. AgileVietnam và HanoiScrum sẽ tiếp tục tổ chức Agile Tour và các sự kiện “lớn” khác để cộng đồng có thể học hỏi và chia sẻ với nhau.

Bạn nên tới các sự kiện hằng tháng của các nhóm này để học tập, chia sẻ và xây dựng cộng đồng. Thông qua đó phát triển năng lực Scrum và agile của mình. Nếu bạn ở Đà Nẵng, Cần Thơ v.v. – những nơi chưa có nhóm sinh hoạt thì có thể tự mình thành lập một nhóm như vậy. Nếu bạn băn khoăn về cách tổ chức, tôi có thể chia sẻ kinh nghiệm với bạn.

5. Chọn cho mình một role ưa thích và sống cùng: Scrum Master, Product Owner, Scrum Developer, Scrum Professional hoặc Scrum Trainer.

Mỗi công việc đều đòi hỏi thời gian để thành thục, vì thế bạn cần đầu tư cho công việc bạn chọn lựa. Có thể sẽ mất thời gian vài năm để thuần thục role đó.

Với mỗi người, Scrum là một thứ gì đó riêng biệt:  framework, công cụ hay là một lối làm việc – lối sống. Bạn hãy tự tìm hiểu và cảm nhận nhé.