Giữa một rừng sách Agile mới và cũ, bạn có thể bị ngợp. Nhiều người hỏi tôi cần phải đọc những cuốn nào, học những gì. Dưới đây là một danh sách đầy đủ cho người mới bắt đầu. Tiêu chí lựa chọn sách củ tôi thiên về “chính tông” và “dễ đọc”, do vậy có thể có những cuốn không còn mới lắm, nhưng vẫn dùng tốt. Ước ượng bạn có thể mất khoảng từ một đến vài tháng để tiêu hoá hết chồng sách này, tuỳ đầu tư và “thời tiết” :-).

1. Scrum Primer, nhiều tác giả

Hiếm có cuốn nào giới thiệu nhanh và tốt như cuốn này. Đọc chậm cùng lắm cũng chỉ hết một tiếng. Khác với Scrum Guides, cuốn sách mini này còn gợi ý cả cách thực hành. Do vậy có giá trị sử dụng, chứ không chỉ là sách để tra cứu như Scrum Guides.

Có bản tiếng Việt do Học viện Agile dịch, tựa đề tiếng Việt là “Scrum Căn bản”, free ebook: http://hocvienagile.com/scrum-can-ban/.

2. Scrum and XP from the trenches, Hendrik Kniberg

Cuốn này mô tả rõ như ban ngày cách thực hiện Scrum, kết hợp XP như thế nào. Người đọc mà chưa có kinh nghiệm có thể bắt chước để làm lại (tất nhiên là sẽ có chỗ bị va vấp). Cuốn này cũng rất mỏng, đọc nhanh thì hết một tiếng, đọc chậm thì bị mất một buổi. Nhập môn rất tốt, nhưng cần phải kèm theo các “tiêu chuẩn” như Scrum Guides, để hiểu rõ và cả “cảnh giác” với một số thuật ngữ mà tác giả dùng có thể chưa thống nhất với các tác giả của Scrum (nếu lấy Scrum Guides làm chuẩn).
Bản dịch tiếng Việt của HanoiScrum “Scrum và XP từ những chiến hào”: http://hanoiscrum.net/hnscrum/an-pham/124-don-dc-qscrum-va-xp-t-nhng-chin-haoq.

3. The Lean Startup, Eric Ries (Tựa tiếng Việt: Khởi nghiệp Tinh gọn)

Cuốn này không chỉ nhập môn cho khởi nghiệp như cái tựa đề nói. Nó còn là bảo bối cho cánh  làm sản phẩm, PO/Product Manager các kiểu.
Tất nhiên Developer, SM đọc đều ổn. Dễ đọc, nhưng phải đọc nhiều, làm nhiều thì mới vỡ ra được.

4. The Art of Agile Development , J. Shores

Cuốn này đúng là nhập môn, cho cánh mới nhập vào Agile, đặc biệt là các coder. Nhiều practices được hướng dẫn cụ thể. Từ tinh thần Agile , các gía trị, nguyên tắc đều được bẻ nhỏ và cụ thể hoá bằng practices.

5. Scrum, the art of doing twice in half time, J. Sutherland

Nói về sách hay, và thích thì tôi nghĩ Software in 30 days viết cùng Ken Schwaber mới là cuốn xuất sắc nhất của Jeff. Nhưng cuốn này lại dễ đọc, dễ đọc hơn cả cuốn rất ngắn trước đó của Jeff là Power of Scrum.
Cha đẻ viết về ‘con’ (Scrum) thì thường là có ưu ái đôi chút. Tuy vậy, cuốn này mới, cập nhật cả những chuyện Agile ngoài phần mềm, trong cuộc sống, ở nhà thờ. Đọc thì thấy cái tinh thần Agile có thể là gần gũi hơn chúng ta tưởng.

6. The Clean Code, Uncle Bob

Cuốn này có thể gọi là kinh thánh mới của coder, sánh tầm với bộ The Art of Programming trứ danh của D. Knuth năm xưa. Cuốn này để ở mục nhập môn thì hơi có vẻ không thật phù hợp, đặc biệt cho những SM không có nền tảng lập trình. Nhưng dù có khó thì vẫn cứ phải bước qua. Để biết thực sự chiều sâu của Agile.

7. User Stories Applied: For Agile Software Development, M. Cohn

Đây có lẽ là cuốn sách dẫn lối tôi đến với Agile vào khoảng 2005. Chuyển từ SRS, Use Case sang với User Story không phải là một sự chuyển cách dùng tool thuần tuý, mà còn thực sự là thay đổi  cách tiếp cận đối với làm phần mềm. Kể từ cuốn này, tôi tìm thêm Agile Project Management with Scrum của Ken Swchaber và những cuốn tiếp theo để học.

8. Succeeding with Agile, M. Cohn

Cuốn này là một trong những sách căn bản nhất của sách vở viết về Agile. Được dùng để dạy chính trong nhiều khoá Certified ScrumMaster. So với hai người khác từng được Steve Denning đề nghị trao giải Nobel Quản trị là Jeff và Ken, thì Mike viết sách dễ đọc hơn cả. Cuốn này cũng không phải là ngoại lệ.

9. Agile Estimating and Planning, M. Kohn

Cuốn này có tất tần tật những gì cần phải học và cần để làm cho một người lập kế hoạch, thành viên Agile team và cả những nhà quản trị khác nữa.

10. Kanban: Successful Evolutionary Change for Your Technology Business, D. Anderson.

Tôi định để cuốn thứ 10 là Personal Kanban, nhưng có lẽ phải nâng lên một chút. Cuốn này mới, cập nhật, vừa nhập môn tốt, cũng lại vừa có chiều sâu để sử dụng lâu dài.
PS. Ngoài 10 cuốn trên ra, xin trân trọng giới thiệu hai cuốn đặc biệt, do người Việt viết, cũng là sách nhập môn: 
  • AgileY, Nguyễn Văn Hiển
  • Cẩm nang Scrum cho người mới bắt đầu, DT Tấn, NV Khoa, PA Đới, NK Nhật.